H αλλαγή στις συνθήκες χρηματοδότησης από τις κεντρικές τράπεζες έχει οδηγήσει στο θάνατο επιχειρήσεις και τράπεζες - Το δίλημμα για την παραμονή τους στη ζωή
Το έργο το έχουμε ξαναδεί: Τα ζόμπι κατακτούν τη Γη, απειλώντας να μολύνουν τους γύρω τους ανθρώπους και ... καταστρέφουν την οικονομική ανάπτυξη.
Ίσως αυτό να μην φαίνεται τόσο τρομακτικό όσο στο σίριαλ The Walking Dead, αλλά η απειλή των ζόμπι – πρόκειται για εταιρείες που αδυνατούν να εξυπηρετήσουν το χρέος τους ή τράπεζες που είναι τεχνικά αφερέγγυες αλλά αποφεύγουν την κατάρρευση - είναι πραγματική, σύμφωνα με δημοσίευμα του Bloomberg το Σάββατο 1 Απριλίου 2023.
Η άνοδός τους έχει συνδεθεί με την εποχή του «εύκολου χρήματος» την οποία η Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ και άλλες κεντρικές τράπεζες τελείωσαν πέρυσι όταν αύξησαν γρήγορα τα επιτόκια. Τώρα, το τύπωμα χρημάτων απειλούν να δημιουργήσουν νέα ζόμπι και να σκοτώσουν άλλα που μετά βίας κρατούσαν.
Οι κεντρικοί τραπεζίτες αντιμετωπίζουν δύσκολες πράξεις εξισορρόπησης καθώς προσπαθούν να μειώσουν τον πληθωρισμό χωρίς να διογκώσουν τις τάξεις των οικονομικά… νεκρών.
1. Τι είναι τα οικονομικά ζόμπι;
Μια εταιρεία - ζόμπι συνήθως δεν διαθέτει αρκετά έσοδα για να πληρώσει το κόστος των τόκων της για μεγάλο χρονικό διάστημα.
Στις οικονομικές καταστάσεις, αυτό αντικατοπτρίζεται με τον δείκτη του ποσοστού κάλυψης επιτοκίων (interest coverage ratio) κάτω του ενός.
Ο Ricardo Caballero, καθηγητής οικονομικών στο Ινστιτούτο Τεχνολογίας της Μασαχουσέτης, χρησιμοποίησε τον όρο το 2008 για να αναλύσει τη χαμένη δεκαετία της Ιαπωνίας το 1990.
Στη συνέχεια αυτός απέκτησε μεγαλύτερη δημοτικότητα στις ΗΠΑ κατά τη διάρκεια και μετά την παγκόσμια οικονομική κρίση του 2008/2009.
Αλλά ο όρος επινοήθηκε αρχικά από τον Edward Kane του Boston College στα τέλη της δεκαετίας του 1980 για να περιγράψει τις τράπεζες στις οποίες επετράπη να εξακολουθούν να λειτουργούν, παρόλο που ουσιαστικά κατέρρευσαν εξαιτίας των ζημιών που έγραψαν στα βιβλία τους από τα εμπορικά στεγαστικά δάνεια.
Είτε πρόκειται για ζόμπι της εταιρείας είτε για ζόμπι τράπεζας, η βασική ιδέα είναι η ίδια: Τους επιτρέπεται να συνεχίσουν να… περπατούν με την ελπίδα ότι κάποις μέρα μπορεί να επιστρέψουν στη ζωή
2. Πόσος υπολογίζεται ο αριθμός τους;
Οι εκτιμήσεις ποικίλλουν, αλλά περίπου το 15% των εισηγμένων εταιρειών στις ανεπτυγμένες χώρες θεωρούνταν zombie από το 2017, από περίπου 4% στα τέλη της δεκαετίας του 1980, σύμφωνα με μελέτη της Τράπεζας Διεθνών Διακανονισμών.
1. Τι είναι τα οικονομικά ζόμπι;
Μια εταιρεία - ζόμπι συνήθως δεν διαθέτει αρκετά έσοδα για να πληρώσει το κόστος των τόκων της για μεγάλο χρονικό διάστημα.
Στις οικονομικές καταστάσεις, αυτό αντικατοπτρίζεται με τον δείκτη του ποσοστού κάλυψης επιτοκίων (interest coverage ratio) κάτω του ενός.
Ο Ricardo Caballero, καθηγητής οικονομικών στο Ινστιτούτο Τεχνολογίας της Μασαχουσέτης, χρησιμοποίησε τον όρο το 2008 για να αναλύσει τη χαμένη δεκαετία της Ιαπωνίας το 1990.
Στη συνέχεια αυτός απέκτησε μεγαλύτερη δημοτικότητα στις ΗΠΑ κατά τη διάρκεια και μετά την παγκόσμια οικονομική κρίση του 2008/2009.
Αλλά ο όρος επινοήθηκε αρχικά από τον Edward Kane του Boston College στα τέλη της δεκαετίας του 1980 για να περιγράψει τις τράπεζες στις οποίες επετράπη να εξακολουθούν να λειτουργούν, παρόλο που ουσιαστικά κατέρρευσαν εξαιτίας των ζημιών που έγραψαν στα βιβλία τους από τα εμπορικά στεγαστικά δάνεια.
Είτε πρόκειται για ζόμπι της εταιρείας είτε για ζόμπι τράπεζας, η βασική ιδέα είναι η ίδια: Τους επιτρέπεται να συνεχίσουν να… περπατούν με την ελπίδα ότι κάποις μέρα μπορεί να επιστρέψουν στη ζωή
2. Πόσος υπολογίζεται ο αριθμός τους;
Οι εκτιμήσεις ποικίλλουν, αλλά περίπου το 15% των εισηγμένων εταιρειών στις ανεπτυγμένες χώρες θεωρούνταν zombie από το 2017, από περίπου 4% στα τέλη της δεκαετίας του 1980, σύμφωνα με μελέτη της Τράπεζας Διεθνών Διακανονισμών.
Μια ανάλυση της Goldman Sachs το 2022 υπολόγισε ότι περίπου το 13% των εταιρειών που εδρεύουν στις ΗΠΑ μπορεί να είναι zombie.
Μια μελέτη της Fed έδειξε ότι ο αριθμός των zombie μεταξύ των εισηγμένων εταιρειών κυμαίνεται γύρω στο 10% μεταξύ 2000 και 2020, με υψηλότερους αριθμούς κατά τη διάρκεια της ύφεσης.
Εταιρείες όπως η AMC Entertainment Holdings Inc. και η Carnival Corp. έχουν χαρακτηριστεί ζόμπι στις ΗΠΑ τα τελευταία χρόνια.
Η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης εκτίμησε ότι τα χρόνια πριν από την πανδημία, περίπου το 5% των εταιρειών θα μπορούσαν να ταξινομηθούν ως εταιρείες zombie.
Από το 2016, η Κίνα προώθησε μεταρρυθμίσεις από την πλευρά της προσφοράς χρήματος με στόχο να εξαφανίσει τον αριθμό των zombie, ειδικά στον κρατικό τομέα, όπου ήταν πιο διαδεδομένα στις βιομηχανίες χάλυβα και άνθρακα.
3. Τι προκάλεσε την άνοδο των zombie;
Τα zombie επιβιώνουν με το εύκολο χρήμα.
Βρήκαν γόνιμες συνθήκες την περασμένη δεκαετία καθώς οι νομισματικές αρχές χαλάρωσαν την πολιτική προκειμένου να τονώσουν τις οικονομίες.
Ειδικότερα, κατά τη διάρκεια της πανδημίας του Covid, πολλές κεντρικές τράπεζες μείωσαν τα βασικά τους επιτόκια σε χαμηλά επίπεδα ρεκόρ, ενώ ορισμένες ενίσχυσαν επίσης τις αγορές ομολόγων για να μειώσουν τις αποδόσεις της αγοράς.
Το αποτέλεσμα αυτής της βοήθειας συζητείται - ένα σημείωμα του 2021 από την Federal Reserve ανέφερε ότι οι εταιρείες zombie δεν επωφελήθηκαν από ιδιαίτερα ευνοϊκά επιτόκια κατά τη διάρκεια της πανδημίας.
Άλλοι υποστηρίζουν ότι τα zombie καραδοκούσαν στο σκοτάδι, αλλά δεν ήταν ορατά μέχρι να αυξηθούν τα ποσοστά.
4. Υπάρχουν περισσότερα zombie τώρα;
Περισσότερα από αυτά είναι εμφανή.
Η αύξηση του κόστους εξυπηρέτησης του χρέους μπορεί να οδηγήσει μια ευάλωτη εταιρεία σε κατάσταση zombie και τα επιτόκια έχουν αυξηθεί σε όλο τον κόσμο.
Για παράδειγμα, περίπου το 36% των δημοσίων εταιρειών της Νότιας Κορέας δυσκολεύτηκε να εξυπηρετήσει πλήρως το χρέος πέρυσι, από 29% το 2021, σύμφωνα με την Τράπεζα της Κορέας.
Υπάρχουν λιγότερα zombie σε χώρες όπου το κόστος δανεισμού παραμένει πολύ χαμηλό.
Περίπου το 13% των ιαπωνικών εταιρειών θεωρήθηκαν zombie το έτος που έληξε τον Μάρτιο του 2022, σύμφωνα με την ερευνητική εταιρεία Teikoku Databank.
Ενώ αυτό είναι υψηλότερο από 9,9% πριν από δύο χρόνια, το ποσοστό παραμένει σχετικά χαμηλό στην Ιαπωνία, η οποία ήταν η εξαίρεση πολλές τάσεις της κεντρικής τράπεζας:
Η επιθετική νομισματική χαλάρωση της Τράπεζας της Ιαπωνίας έχει διατηρήσει το κόστος δανεισμού χαμηλό.
5. Τι γίνεται με τις τράπεζες;
Η αναταραχή στην αγορά που ακολούθησε την κατάρρευση της Silicon Valley Bank τον Μάρτιο αντανακλούσε φόβους ότι το νέο καθεστώς των υψηλότερων επιτοκίων είχε αποδυναμώσει όχι μόνο τους εταιρικούς δανειολήπτες αλλά και σημαντικά τμήματα του τραπεζικού τομέα.
Για την SVB και την Signature Bank, της οποίας επίσης τον έλεγχο ανέλαβαν ρυθμιστικές αρχές, τα προβλήματά τους προήλθαν από τις μεγάλες απώλειες που είχαν σε μακροπρόθεσμα ομόλογα των οποίων η αγοραία αξία είχε μειωθεί καθώς τα επιτόκια αυξάνονταν.
Είναι ένα φαινόμενο για το οι ρυθμιστικές αρχές του κλάδου ανέφεραν ότι προκάλεσε ζημίες 620 δισεκατομμυρίων δολαρίων στον τραπεζικό τομέα των ΗΠΑ στα τέλη του 2022.
Οι μικρότερες τράπεζες αντιμετώπισαν επίσης αυξανόμενα κόστη καθώς τα αμοιβαία κεφάλαια της χρηματαγοράς, με τις υψηλότερες αποδόσεις τους, έκλεψαν... καταθέσεις από τις τράπεζες.
Αυτό άφησε τις περιφερειακές τράπεζες, ειδικότερα, με την επιλογή είτε να χάσουν δισεκατομμύρια σε χρηματοδότηση είτε να αυξήσουν τα δικά τους επιτόκια καταθέσεων και να συμπιέσουν τα κέρδη τους.
6. Πώς επιβαρύνουν τις οικονομίες οι εταιρείες zombie;
Παγιδευμένες σε έναν κύκλο στάσιμης ανάπτυξης και παραγωγικότητας, οι εταιρείες zombie απορροφούν κεφάλαιο που διαφορετικά θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για επενδύσεις σε νέα προϊόντα και υπηρεσίες.
Για παράδειγμα, οι επιχειρηματικές επενδύσεις από μια συνηθισμένη εταιρεία θα ήταν 2% υψηλότερες το 2013 κατά μέσο όρο, εάν το μερίδιο των zombie παρέμενε αμετάβλητο από το επίπεδο του 2007, σύμφωνα με τον Οργανισμό Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης.
Δεν είναι μόνο οι επενδύσεις τις οποίες υπονομεύουν οι εταιρείες - zombie .
Η ξαφνική κατάρρευσή τους θα μπορούσε επίσης να προκαλέσει απώλειες θέσεων εργασίας, μειωμένη κατανάλωση και αυστηρότερες συνθήκες δανεισμού, που θα μπορούσαν στη συνέχεια να ωθήσουν άλλες επιχειρήσεις εγγύτερα στη χρεοκοπία προκαλώντας ντόμινο καταρρεύσεων στην αγορά.
7. Τι μπορεί να γίνει;
Την ώρα που η μόνη ορθολογική οικονομική λογική για τα zombie είναι…. να τα βγάλει από τη δυστυχία τους, η μακροχρόνια επιμονή του φαινομένου αποτελεί ένα σημάδι του πόσο δύσκολο μπορεί να είναι το κλείσιμό τους.
Η μελέτη BIS προειδοποιεί ότι υπάρχει πιθανότητα 85% οι εταιρείες zombie να παραμείνουν zombie το επόμενο έτος, από περίπου 70% στα τέλη της δεκαετίας του 1980.
Μέρος του προβλήματος είναι ότι το είδος της οικονομικής ύφεσης αναδεικνύουν τα zombie είναι ακριβώς το είδος της κατάστασης στην οποία οι κυβερνήσεις ενδέχεται να θέλουν να περιορίσουν τις χρεοκοπίες των επιχειρήσεων ή το κλείσιμο τραπεζών.