ΓΕΝΝΗΣΗ, ΝΕΟΤΗΤΑ: Ο σύγχρονος αυτός άγιος γεννήθηκε το 1786 στο χωριουδάκι Καλύβια Πολυκτορίων της Ιθάκης, απέναντι από το Σταυρό.
Ο πατέρας του ονομαζόταν Άγγελος Πατρίκιος και ήταν ντόπιος, ενώ η μητέρα του, Αγνή, καταγόταν από την Πρέβεζα. Οι γονείς του ήταν πιστοί χριστιανοί.
Πρόλαβαν και απέκτησαν τον μικρό Ιωάννη πριν ο πλοίαρχος πατέρας του ξαναπαντρευτεί επειδή σύντομα έχασε την σύζυγο του Αγνή. Ο μικρός Ιωάννης, που δέχτηκε αμέσως το μίσος και τις επιβουλές της μητρυιάς του, είχε σπουδαία χαρίσματα και αγάπη στην εκκλησία, ήδη από την μικρή του ηλικία. Με
αγάπη και πίστη στο Χριστό, δεν έλειπε από την εκκλησία, ενώ νήστευε, προσευχόταν και σκορπούσε καλοσύνη στους ανθρώπους. Πολύ συχνά μελετούσε θρησκευτικά βιβλία και κυρίως την Αγία Γραφή.Αργότερα, η αφιλόστοργη μητρυιά έπεισε τον πατέρα του να τον ''βγάλει'' από το σχολείο (που τάχα το παραμελούσε) και να εργαστεί σε ξένο καράβι. Όμως και εκεί ο μικρός Ιωάννης δεν παραμελούσε την πνευματική του ζωή. Το παιδικό του μαρτύριο τελείωσε λίγα έτη αργότερα, όταν έγινε δεκαεπτά ετών.
ΣΤΟΝ ΑΘΩΝΑ [ΒΑΤΟΠΑΙΔΙ]: Το 1803 το καράβι του νεαρού Ιωάννη αγκυροβόλησε στο λιμάνι της Ι. Μ. Βατοπεδίου του Αγίου Όρους και το μικρό ναυτόπουλο βρήκε την ευκαιρία να πάει να προσκυνήσει. Μόλις μπήκε στην Ιερά Μονή ενθουσιάστηκε και μετά τις παρακλήσεις του προς τον ηγούμενο να τον δεχθεί ως δόκιμο, αυτός κάμφθηκε παρά το μικρό της ηλικίας του. Η απόφαση στεναχώρησε πολύ τον φυσικό του πατέρα, αντίθετα με την χαιρέκακη μητρυιά του που χάρηκε, επειδή απαλλάχθηκε απ' αυτόν. Σύντομα φάνηκε η καρποφορία του αγώνα του και προβιβάστηκε σε μικρόσχημο μοναχό, με το νέο όνομα Ιωακείμ. Στα διακονήματα ο Ιωακείμ ξεδίπλωνε την εργατικότητα και την υπακοή του. Τότε πήρε και το μεγάλο σχήμα και ανέλαβε σύμβουλος σε υπεύθυνα ζητήματα διοίκησης της Ιεράς Μονής [οικονόμος]. Τότε η Αθωνιάδα Σχολή, που βρισκόταν μέσα στα όρια της Μονής, βρισκόταν σε μεγάλη άνθηση και διδάχτηκε πολλά και ο Ιωακείμ.
ΣΤΟΝ ΣΚΛΑΒΩΜΕΝΟ ΛΑΟ: Ο οικονόμος της Ι. Μ. Βατοπεδίου, ασκητικός και φιλόπονος Ιωακείμ, φεύγει με ευλογία από την Ι. Μονή και γίνεται εργάτης για στήριγμα του και καταπιεσμένου λαού στα χρόνια της επανάστασης του 1821. Έρχεται στην Πελοπόννησο. Κύριο μέλημα του ήταν ο άμαχος πληθυσμός, που περιφερόταν από την εποχή των Ορλωφικών μέχρι και τότε στα χρόνια του ξεσηκωμού, διωγμένος, ανέστιος και χωρίς ηθικό. Από εκεί φυγαδεύει στα αγγλοκρατούμενα Επτάνησα πολλούς γέρους και γυναικόπαιδα, ανάμεσά τους και τον παπα-Γιάννη Μακρή από την Πύλαρο της Κεφαλονιάς, σωζοντας πολλές οικογένειες. Ακόμη δεν παρέλειπε να αναπτερώνει την πίστη των ανθρώπων του λαού που συχνά κινδύνευαν, από φόβο, να εξισλαμιστούν!
ΠΙΣΩ ΣΤΟ ΟΡΟΣ: Όταν κόπασε o πόλεμος, ο όσιος Ιωακείμ, ο επονομαζόμενος πλέον Παπουλάκης, αποσύρθηκε στην ησυχία. Δεν γύρισε όμως στον Άθωνα, αλλά προτίμησε τα ησυχαστικά μέρη της γενέτειράς του Ιθάκης. Έμεινε στο δάσος «Αφεντικός Λόγγος» με αυστηρή άσκηση, φορώντας τριμμένα ράσα, με νηστεία και αδιάλειπτη προσευχή. Εκεί ο όσιος ανέβηκε στην βαθμίδα του θείου φωτισμού. Για σαράντα περίπου χρόνια, πηγαίνοντας ακούραστος σε κάθε χωριό και κάθε σπίτι του νησιού, διδάσκει με το υπόδειγμά του και το λόγο του την ορθόδοξη πίστη, βοηθά τους απόρους και τους φτωχούς, κτίζει εκκλησίες και δείχνει πολλά σημάδια θεϊκής χάρης. Μέσα στο φαράγγι Γούβες, που βρισκόταν με την πολύ αυστηρή άσκησή του, άρχισε να γίνεται γνωστός στους γύρω κατοίκους. Γι’ αυτό και στις καρδιές και συνειδήσεις των ντόπιων ανέκαθεν ο καλόγερος Ιωακείμ ήταν ο «Παπουλάκης», ο άγιός τους… Ο «Παπουλάκης» έγινε σιγά-σιγά το κύριο ενδιαφέρον του λαού της Ιθάκης. Παρηγορούσε θλιμμένους, στήριζε αδυνάτους και ασθενείς, παρακινούσε στην ευσέβεια. Τα χρήματα που του έδινε ο λαός, αμέσως τα έδινε προσφορά στους πιο φτωχούς. Επιπλέον, με τη διορατικότητά του, προλάμβανε επιβολές, φόνους, αντεκδικήσεις. Με την ταπείνωση και την βαθιά πίστη που είχε αποκτήσει, το Άγιο Πνεύμα μέσα από αυτόν έλυνε στειρώσεις, πρόλεγε τα μέλλοντα και ποιούσε πολλά θαυμαστά. ΄Ομως ο διάβολος, μέσω φθονερών ανθρώπων, διέδωσε, δήθεν, ότι ο Όσιος προφήτεψε μεγάλο σεισμό, ώστε να ανησυχήσει ο Άγγλος κυβερνήτης του τόπου. Ο γέροντας τότε κλήθηκε σε απολογία απ’ αυτόν αλλά, παρ’ όλες τις εξηγήσεις του οσίου, ο Άγγλος κατηγόρησε και τον γέροντα αλλά και τον μοναχισμό (του) και κινήθηκε να σηκωθεί για να χτυπήσει με οργή τον όσιο. Τότε ξαφνικά η πολυθρόνα του κυβερνήτη συντρίφτηκε και έπεσε αναίσθητος! Όταν αργότερα συνήλθε, έπεσε ο ταπεινωθείς, βρετανός στα πόδια του γέροντα και του έδωσε την άδεια να συνεχίσει απερίσπαστος το έργο του. Αργότερα ο όσιος έμεινε σε κελί, στον Άγιο Νικόλαο Μαυρωνά και μετά σε ένα μικρό σπίτι, που του παραχωρήθηκε στη Ράχη Κιονίου (Β. Α. της νήσου). Τότε ο Παπουλάκης παρακίνησε τους κατοίκους και έκτισαν δικό τους ναό και αυτός ανέλαβε την επιστασία του. Ο ναός ήλθε σε πέρας και αφιερώθηκε στον Ευαγγελισμό της Θεοτόκου. Στην κοινότητα του Σταυρού υπήρχε ναΐδριο ερειπωμένο, η Αγία Βαρβάρα, με μία χαρουπιά φυτρωμένη στο Ιερό του. Ο Άγιος την ξερίζωσε και επανίδρυσε τον ναό μαζί με την συμμετοχή του φτωχού λαού. Όταν αυτός αποδείχτηκε μικρός, γύρω του έκτισε μεγαλύτερο και όταν αποπερατώθηκε, γκρέμισε τον μικρό. Αργότερα γύρω από την Αγία Βαρβάρα έκτισε κελιά για μοναχούς που έγιναν και ξενώνας προσκυνητών. Την ίδια περίοδο στην κοινότητα Ανωγής, ενέσκηψε ισχυρή επιδημία πανώλης και ο όσιος έγινε «άμισθος ιατρός», ενώ παρακίνησε τους Ανωγήτες και έκτισαν ναό του Αγίου Αθανασίου. Προσευχήθηκαν όλοι μαζί στον Άγιο και κόπασε η επιδημία. Σε όσους νησιώτες λιποψυχούσαν από την ξένη κατοχή, έδινε θάρρος και προφήτεψε πως η ένωση θα γίνει χωρίς πόλεμο, γιατί η Αγγλία θα φύγει, όπως και έγινε.
ΘΑΥΜΑΣΤΑ ΕΡΓΑ: Όταν μόναζε στον Άθωνα και είχε βρεθεί για υπηρεσία στον έξω κόσμο, συνάντησε οικογενειάρχη σε άθλια κατάσταση. Η αιτία της δυστυχίας του ήταν πως υπηρετούσε κάποιο γιατρό ως δούλος, γιατί του όφειλε χρήματα για τη θεραπεία της γυναίκας του. Τότε ο καλόγερος άφησε τις δικές του υποθέσεις και τον αντικατέστησε. Ο γιατρός που δέχτηκε την αλλαγή, του έδωσε καινούργια παπούτσια και ρούχα για λόγους αξιοπρεπούς εμφάνισης. Όμως παπούτσια και ρούχα έμεναν μόνο για μια μέρα, αφού Ιωακείμ τα μοίραζε…Ο γιατρός βλέποντας όλα αυτά μαζί με την ασκητική και πνευματική ζωή του, δεν άντεξε να τον υπηρετεί άγιος άνθρωπος και τον .. απέλυσε.
Ενώ η Ελλάδα απελευθερωνόταν από τον τούρκικο ζυγό, τα Επτάνησα είχαν ακόμη τον αγγλικό. Ο Παπουλάκης πότε διέγειρε το ζήλο των πατριωτών, πότε τους έδινε θάρρος όταν λιποψυχούσαν και πότε προορατικά τους έλεγε πως θα απελευθερωθούν αναίμακτα. Δέχτηκε ως απάντηση την σκληρότητα, το φτύσιμο, το πετροβολητό χωρίς παράπονο και μνησικακία. Είχε τεράστια υπομονή γιατί έτσι βίωνε με το καλύτερο τρόπο το ταξίδι για την δική του ουράνια Ιθάκη.
Όταν, όπως διηγείτο η Αικατερίνη Χ. Παΐζη και ο Λ. Βεντούρας από το Βαθύ Ιθάκης, κατά το έτος 1848 μεγάλη πείνα μάστιζε την Ιθάκη, οι κάτοικοι άλεθαν ό,τι έβρισκαν: όσπρια, καρπούς, αγριοκούκια και ό,τι άλλο φαινόταν κατάλληλο για να ανακουφίσει την πείνα τους. Τότε άραξε, χωρίς να αναμένεται, στην Ιθάκη ένα γαλαξιδιώτικο σκαρί, σκάφος με φορτίο αραβοσίτου. Σε τέτοιες περιπτώσεις οι μαυραγορίτες έκαναν χρυσές «δουλειές». Ο Παπουλάκης προθυμοποιήθηκε να το πληρώσει όλο αυτός για να το μοιράσει στο λαό. Η εκτός κοινής λογικής πράξη αυτή του αγίου Γέροντα είχε σκοπό να εμποδίσει την ορμή των εμπόρων να εκμεταλλευτούν άγρια το λαό. Τότε ειδοποίησε τον κόσμο να φέρνει ο καθένας το σκεύος του για να του μοιράζει αραβόσιτο, πράγμα που κράτησε περίπου μια βδομάδα! Μόλις τελείωσε η διανομή, ο Καπετάνιος ζήτησε τα χρήματά του, αλλά ό Παπουλάκης δεν τα είχε ακόμη συγκεντρώσει από τους… πλούσιους. Τον κατάγγειλε στην αγγλική αστυνομία, η οποία τον επέπληξε αυστηρά, θεωρώντας την ενέργειά του αυτή απάτη. Με αποφασιστικότητα και βάθος ταπείνωσης, ο Γέροντας, ζήτησε «μικρή προθεσμία», η οποία του δόθηκε. Έστειλε επιστολές σε φίλους του και, σαν αγιορείτης, αποτάθηκε και στη μονή της μετάνοιάς του και στους άλλους αγιορείτες ηγουμένους. Συγκέντρωσε, έτσι, σύντομα όλο το ποσό και απέδειξε την πατρική του φροντίδα και πρόνοια στην κατάλληλη στιγμή.
ΑΛΛΑ ΣΗΜΕΙΑ ΑΓΙΟΤΗΤΑΣ: Πέρα από την όλη του ζωή πολλά συγκεκριμένα σημεία αγιότητας έχουν καταγραφεί: Α΄Ο Διονύσιος Παξινός από τον Σταυρό, ανέφερε ότι ο Παπουλάκης θεράπευσε μία κυρία με το παιδί της. Η μητέρα έπασχε από οφθαλμία πυορροϊκή και το παιδί από εκλαμπτικούς σπασμούς. Τους θεράπευσε και τους δύο με την προσευχή του αφού τους σταύρωσε με την ράβδο του. Β΄ Αφηγήθηκε ο κ. Δ. Ζαβερδίνος από το Σταυρό πως ο χωριανός του καπετάν Λάμπρος Ραυτόπουλος, πήγε κάποτε με τη γολέτα στην Βενετία για ξυλεία της Αγίας Βαρβάρας, που κτιζόταν, αλλά δεν γύριζε. Μετά τρεις μήνες όλοι πίστευαν ότι έγινε ναυάγιο. Ο Παπουλάκης, αφού προσευχήθηκε τους είπε πως σε λίγες ημέρες φτάνει μαζί με την ξυλεία. Πράγματι η πρόρρηση του γέροντα βγήκε αληθινή. Γ΄ Η Αικατερίνη Χ. Παΐζη διηγήθηκε ακόμη, ότι στο Πέρα Χωριό η οικογένεια Καχρίλα έταξε μόνη της κρυφά να δώσει 12 τάλληρα στην Αγία Βαρβάρα. Μετά είπε ο άντρας στην γυναίκα: «θα δώσω μονό τα έξι τάλληρα, γιατί οι καλόγεροι τα τρώνε». Όταν πήγαν λοιπόν να τα δώσουν στον όσιο (σε άλλο σπίτι) τα άφησαν πάνω στο τραπέζι. Ο όσιος με ηρεμία τους είπε: «Είναι περιττό παιδιά μου, εφόσον οι καλόγεροι τα τρώνε». Ο άντρας τότε θορυβήθηκε, εξομολογήθηκε δημόσια το σφάλμα του, έδωσε άλλα έξι τάλληρα και συγχωρέθηκε. Δ΄ Διηγήθηκε ο Ι. Δ. Ραυτόπουλος από το Κιόνι, ότι στις 7/2/1867 φιλοξενείτο ο όσιος στο Κιόνι. Εκείνη την νύκτα έντρομος ξυπνάει τον οικοδεσπότη αναγγέλλοντάς του ότι έρχεται σκληρή δοκιμασία και μεγάλο κακό. Άναψαν φωτιά, λιβάνισαν και προσευχήθηκαν. Τα ξημερώματα μεγάλος σεισμός έγινε στην Ιθάκη και Κεφαλλονιά με πολλές ζημιές και καταστροφές.
Η ΚΟΙΜΗΣΗ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ: Την 1η Μαρτίου 1868, ο όσιος Παπουλάκης ησύχαζε στο σπίτι του φιλόχριστου Χ, Παΐζη (Λιανού) στο Βαθύ της Ιθάκης. Προέλεγε ατάραχα και γαλήνια πως ετοιμάζεται για το αιώνιο ταξίδι του. Τροφή δεν μπορούσε να δεχθεί. Κάλεσε για τελευταία φορά κοντά του τον ενάρετο ιερομόναχο Αγάπιο, εξομολογήθηκε και μετά σιώπησε, προσδοκώντας να παραδώσει το πνεύμα του. Μετά τα μεσάνυχτα η υγεία του βάρυνε και στις πέντε το πρωί ξημερώνοντας Σάββατο 2/3/1868 κοιμήθηκε τον μακάριο ύπνο των δικαίων, Την κηδεία του, με εντολή του μητροπολίτη, ανέλαβε ο ηγούμενος της Ι. Μ. Καθαρών. Επάνω του δεν βρήκαν κανένα χρηματικό ποσόν. Μόνο στο δεξί του χέρι βρήκαν ένα χαρτί με την επιθυμία του να ταφεί πίσω από το ιερό του ναού της Αγίας Βαρβάρας, στον Σταυρό. Σαφώς και εκπληρώθηκε η τελευταία του επιθυμία, με πάνδημη συμμετοχή του λαού της Ιθάκης, αφού πρώτα ψάλθηκε η νεκρώσιμη ακολουθία στον Άγιο Νικόλαο, στο Βαθύ.
ΚΑΙ ΝΕΑ ΘΑΥΜΑΤΑ: Μετά την κοίμηση του Αγίου αναφέρονται πάνω από 10 θαύματα επίκλησης του οσίου. Π.χ. η κ. Αναστασία Λεκατσά από τα Καλύβια, θυμάται από την ηλικία των 15 ετών, τον βοσκό Σπύρο Παΐζη που τις καλοκαιρινές νύχτες κοιμόταν με το κοπάδι του στο βουνό. Αυτός έλεγε με δέος, ότι κάποια νύχτα έβλεπε φως από το απέναντι βουνό της Βίγλας, να ανεβαίνει και να πηγαίνει στην Αγία βάρβαρα και να χάνεται πίσω στον τάφο του Αγίου.
Η ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΗ ΤΗΣ ΑΓΙΟΤΗΤΑΣ: Η Ι. Μ. Βατοπεδίου ανέλαβε να προβάλλει τον Άγιο στη συνείδηση του λαού. Έτσι το 1991 ο ηγούμενος της Ι. Μονής αρχ. Εφραίμ και πατέρες της αδελφότητας πήγαν στην Ιθάκη και μαζί με τον μητροπολίτη και την βοήθεια κατοίκων εντόπισαν τον τάφο. Η ανακομιδή των ιερών λειψάνων του Αγίου έγινε στις 23-5-1992 από τους ίδιους και με ευλογία του Οικουμενικού Πατριάρχη, αφού πρώτα έγινε Θεία Λειτουργία. Ψάλλοντας το «Χριστός Ανέστη», έγινε η ανακομιδή. Είναι αξιοσημείωτο πως η χαριτόβρυτος κάρα του Αγίου μοιράστηκε στα δύο από μόνη της και η ευλογία πήγε και στην Ι. Μητρόπολη Λευκάδος και Ιθάκης και στην Ι. Μονή Βατοπεδίου. Η τελευταία επιφύλαξε θερμή υποδοχή μετά από 170 έτη. Η αναγνώριση της αγιότητας του Ιωακείμ του Βατοπεδινού Παπουλάκη, δεν μπορεί να αμφισβητηθεί, διότι προέκυψε με την παραδοσιακή διαδικασία. Πρώτα αναγνωρίστηκε από τα θεία χαρίσματα που του δόθηκαν και σκόρπησε προς κάθε κατεύθυνση. Κατόπιν πέρασε στην συνείδηση του λαού αυθόρμητα. Και κατόπιν οδηγήθηκε κι ο ανώτερος κλήρος να κάνει την επίσημη πράξη. Έτσι στις 19-3-1998 με αρ. πρωτ. 323 της Πατριαρχικής και Συνοδικής πράξης του Οικουμενικού Πατριαρχείου, μετά από εισήγηση τόσο της Ι. Μ. Βατοπεδίου, όσο και της Δ. Ι. Σ. της Εκκλησίας της Ελλάδος (αρχ. Σεραφείμ) θεσπίστηκε «...όπως από του νυν και εις ίο εξης εις αιώνα τον άπαντα, Ιωακείμ ο Βατοπεδινός ο Παπουλάκης συναριθμείται τοις οσίοις και αγίοις της Εκκλησίας ανδράσοιν, ετησίοις ιεροτελεστίες και αγρυπνίαις τιμώμενος, και ύμνοις εγκωμίων γεραιρόμενος, τη μεν β' Μαρτίου...».
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΊΑ: Γέροντος Ιωσήφ, Ο Παπουλάκης, Άγιος Ιωακείμ ο Βατοπαιδινός, ΨΥΧΩΦΕΛΗ ΒΑΤΟΠΑΙΔΙΝΑ 6, Β' έκδοση 1998, Ι. Μ Βατοπεδίου, Κωνσταντίνου Π. Κανέλλου, Ο ΟΣΙΟΣ ΙΩΑΚΕΙΜ Ο ΙΘΑΚΗΣΙΟΣ (1786-1868), ΙΘΑΚΗ 2000, ΕΝΟΡΙΑΚΟΣ ΠΑΛΜΟΣ Ι. Ν. Κοιμήσεως Θεοτόκου Οβρυάς, έτος 5ο, αρ. φ. 51, ΜΑΡΤΙΟΣ 2000., Για τη διακήρυξη των αγίων, Πρωτοπρ. Κ. Ν. Παπαδόπουλος, περιοδικό Σύναξη, τ. 102, Αγιότητα & Αγιοποιήσεις, ΑΠΡΙΛΙΟΣ – ΙΟΥΝΙΟΣ 2007, σελ. 13-23.
ΣΗΜΕΡΑ ΕΟΡΤΑΖΕΙ ΟΜΩΣ ΚΙ ΕΝΑΣ ΑΛΛΟΣ ΑΓΙΟΣ ΤΩΝ ΚΑΙΡΩΝ ΜΑΣ Ο ΑΓΙΟΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΠΛΑΝΑΣ. ΑΚΟΛΟΥΘΟΥΝ ΤΑ ΒΙΝΤΕΟ ΓΙΑ ΤΟ ΒΙΟ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΙΩΑΚΕΙΜ ΚΑΙ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΝΙΚ. ΠΛΑΝΑ:
Ο ΑΓ. ΙΩΑΚΕΙΜ: https://www.youtube.com/watch?v=uE4gZ72UFWc
ΑΓΙΟΣ ΝΙΚ. ΠΛΑΝΑΣ: https://www.youtube.com/watch?v=s6FMs2uCwz4&t=17s
Η ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΕΙΚΟΝΑ ΕΙΝΑΙ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΠΛΑΝΑ
