Οι Βρυξέλλες πήραν τo όπλο τους – θα πυροβολήσουν τους Κινέζους;

Ο οικονομικός αποκλεισμός της Λιθουανίας από την Κίνα εξόργισε την Κομισιόν, που απειλεί με αντίμετρα. Υπό αυτό το πρίσμα, η επίσκεψη Φον ντερ Λάιεν και Μακρόν την ερχόμενη εβδομάδα στο Πεκίνο αποκτά νέο ενδιαφέρον.

Υπό την πίεση μιας ολοένα και πιο ισχυρής Κίνας, η Ευρωπαϊκή Ενωση έβαλε «ένα εμπορικό όπλο στο τραπέζι». 

Το ερώτημα είναι, σύμφωνα με το Politico, αν τελικά… θα τραβήξει τη σκανδάλη. Από αυτή την εβδομάδα, καθώς η Κομισιόν, οι κυβερνήσεις των κρατών-μελών και το Ευρωκοινοβούλιο συμφώνησαν σε μια σειρά αντιποίνων εναντίον των «οικονομικών νταήδων», οι πιθανότητες ενεργοποίησης του ευρωπαϊκού μηχανισμού εμπορικής άμυνας είναι πλέον πολύ μεγαλύτερες. 

Θορυβημένες από τον εμπορικό αποκλεισμό της Λιθουανίας από την Κίνα, λόγω

των ισχυρών δεσμών της χώρας της Βαλτικής με την Ταϊβάν, οι Βρυξέλλες επιθυμούν να κρατήσουν μια πιο σκληρή στάση απέναντι στο Πεκίνο, καθώς θεωρούν ότι η οικονομική και εμπορική σχέση των δύο πλευρών δεν είναι ισορροπημένη. Αυτό είναι το μήνυμα που θα μεταφέρει στο Πεκίνο η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν όταν επισκεφθεί την Κίνα, την επόμενη εβδομάδα, μαζί με τον Εμανουέλ Μακρόν. 

Σε ομιλία της αφιερωμένη στην Κίνα, την Πέμπτη, η Φον ντερ Λάιεν δήλωσε ότι η ΕΕ θα εισαγάγει μια νέα στρατηγική οικονομικής ασφάλειας μέσα στο 2023. «Η Ευρώπη θα πρέπει να αναπτύξει ένα στοχευμένο μέσο για τις εξερχόμενες επενδύσεις. Αυτό θα αφορά έναν μικρό αριθμό ευαίσθητων τεχνολογιών, όπου οι επενδύσεις μπορούν να οδηγήσουν στην ανάπτυξη στρατιωτικών δυνατοτήτων που θέτουν σε κίνδυνο την εθνική ασφάλεια» δήλωσε η ίδια. «Πρέπει να διασφαλίσουμε ότι τα κεφάλαια, η εμπειρογνωμοσύνη και η γνώση των εταιρειών μας δεν χρησιμοποιούνται για την ενίσχυση των στρατιωτικών δυνατοτήτων και των δυνατοτήτων πληροφοριών εκείνων που είναι επίσης συστημικοί αντίπαλοι» προσέθεσε.

Η ΕΕ, τόνισε, πρέπει να «καθορίσει τη μελλοντική σχέση της με την Κίνα» σε ευαίσθητους τομείς υψηλής τεχνολογίας, όπως η μικροηλεκτρονική, η κβαντική πληροφορική, η ρομποτική, η Τεχνητή Νοημοσύνη και η βιοτεχνολογία. «Πρέπει να είμαστε ενωμένοι για μια τολμηρή και ταχύτερη χρήση αυτών των μηχανισμών όταν χρειάζεται, καθώς και για μια πιο δυναμική προσέγγιση για την εφαρμογή τους». 

Οι νέοι κανόνες θα βοηθήσουν την Επιτροπή να διερευνά αν υπάρχει «οικονομικός εξαναγκασμός» και να προτείνει αντίμετρα, δίνοντάς της έτσι περισσότερες αρμοδιότητες στον τομέα της εξωτερικής πολιτικής, όπου παραδοσιακά οι κυβερνήσεις των κρατών-μελών παίρνουν τις αποφάσεις. 

Τα αντίμετρα που θα μπορούσε να αναπτύξει η Κομισιόν περιλαμβάνουν αυξημένους τελωνειακούς δασμούς, περιορισμούς πνευματικής ιδιοκτησίας ή εξαγωγικούς ελέγχους, στο πλαίσιο μιας περιοριστικής χρονικής διαδικασίας η οποία μπορεί να διαρκεί και έναν χρόνο. Η τελική συμφωνία αναμένεται να ανακοινωθεί πριν τις καλοκαιρινές διακοπές. Οι Ευρωπαίοι «εμπνεύστηκαν» από τον Ντόναλντ Τραμπ για τη δημιουργία ενός εργαλείου κατά του οικονομικού εξαναγκασμού. Το 2018, ο τότε πρόεδρος των ΗΠΑ επέβαλε δασμούς χάλυβα κατά της ΕΕ επικαλούμενος «λόγους εθνικής ασφαλείας», και ώθησε τις Βρυξέλλες να σκεφτούν τρόπους να ενισχύσουν τη δική τους εμπορική άμυνα. 

Καθώς οι ευρωπαίοι ηγέτες συζητούσαν για να αποφασίσουν την αντίδρασή τους, η Γαλλία και άλλες χώρες πίεσαν για να κάνουν ένα βήμα παραπέρα, ανοίγοντας τον δρόμο για τη δημιουργία του εργαλείου κατά του οικονομικού εξαναγκασμού. Το γεγονός αυτό οδήγησε κατ’ αρχάς στην αναβάθμιση του κανονισμού της ΕΕ, που καθιστά δυνατή την επιβολή αντιποίνων με δασμούς όταν ένα μέλος του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου δεν συνεργάζεται σε περίπτωση προσφυγής εναντίον του. 

Αλλά, τελικά, η Κίνα ήταν αυτή που οδήγησε τις Βρυξέλλες σε μία πιο σκληρή στάση. Οταν το Πεκίνο σταμάτησε τις εισαγωγές λιθουανικών αγαθών σε αντίποινα για τη σχέση της Λιθουανίας με την Ταϊβάν, οι Βρυξέλλες δεν μπορούσαν να υπερασπιστούν τον εαυτό τους. Η αρχική σχετική πρόταση της Κομισιόν, το 2021, προκάλεσε ανησυχία στις κυβερνήσεις των μελών για «αρπαγή εξουσίας» από τις Βρυξέλλες, με την οποία θα παρέκαμπταν την αναγκαιότητα μιας ομόφωνης απόφασης για την εξωτερική πολιτική από όλα τα κράτη-μέλη. 

«Αυτό το όργανο προέκυψε από την προσπάθεια να συμβιβάσουν δύο πολύ αντίθετες διαδικασίες λήψης αποφάσεων: μία για την εξωτερική πολιτική και την ασφάλεια και μία για το εμπόριο», σύμφωνα με τον δικηγόρο Φιλίπ Ντε Μπέρ. «Αν διαθέταμε μια πραγματικά αποτελεσματική κοινή εξωτερική πολιτική, δεν θα χρειαζόμασταν τον μηχανισμό» προσέθεσε. Τα κράτη-μέλη έθεσαν τα δικά τους όρια και κατάφεραν να αποκτήσουν δικαίωμα βέτο σε απόφαση της Κομισιόν, εάν συμφωνεί η πλειοψηφία. «Το πρόβλημα είναι ότι όλοι έχουν τη δική τους ιδέα για το πώς μπορεί να χρησιμοποιηθεί αυτό και πότε πρέπει να χρησιμοποιηθεί.

Επί της ουσίας, είναι μια απόφαση εξωτερικής πολιτικής» ανέφερε διπλωμάτης της ΕΕ. Μετά τη Λιθουανία, σειρά μπορεί να έχει η Ολλανδία, όσον αφορά κυρώσεις από την Κίνα. Η ολλανδική κυβέρνηση υπέκυψε πρόσφατα στις πιέσεις των ΗΠΑ και επέβαλε όρια στις εξαγωγές εξοπλισμού υψηλής τεχνολογίας που χρησιμοποιείται στην κατασκευή μικροτσίπ. 

Η ASML, μια ολλανδική εταιρεία, είναι πρωτοπόρα στην παγκόσμια αγορά και η Κίνα χρειάζεται τα δικά της προϊόντα. Μετά την απόφαση της ολλανδικής κυβέρνησης, ο κινέζος πρεσβευτής στην Ολλανδία προειδοποίησε ότι αυτό «δεν θα μείνει χωρίς συνέπειες». Ολλανδοί βουλευτές αναρωτήθηκαν αν η κυβέρνηση ζητήσει τη βοήθεια άλλων μελών της ΕΕ σε περίπτωση που η Κίνα προχωρήσει σε κυρώσεις εναντίον της Χάγης. 

Πηγή: Protagon.gr