Παρασκευή 24 Φεβρουαρίου 2023

Ο ξεχασμένος από ... αστρολόγους 13ος αστερισμός: Οφιούχος [+ΒΙΝΤΕΟ] του Κωνσταντίνου Αθ. Οικονόμου δασκάλου – συγγραφέα


ΓΕΝΙΚΑ: Ο Οφιούχος [Λατινικά Ophiuchus, συντομ.: Oph] είναι ένας από τους 88 επίσημους αστερισμούς της Διεθνούς Αστρον. Ένωσης, που σημειώθηκε πρώτη φορά από τον Πτολεμαίο. Από τους 13 ζωδιακούς αστερισμούς (αστερισμοί που περιλαμβάνουν τον Ήλιο στη διάρκεια του έτους), ο Οφιούχος είναι ο μόνος που δεν λογίζεται ως αστρολογικό ζώδιο. [Ένας ακόμη λόγος, από τους δεκάδες, που αποδεικνύουν την Αστρολογία μια γνήσια ψευδοεπιστήμη.] 


Είναι ορατός σε γεωγραφικό πλάτος από 59° Βόρεια έως 75°Νότια. Η έκτασή του στον ουράνιο θόλο είναι 948,3 τετ. μοίρες [11ος μεγαλύτερος αστερισμός]. Ο Οφιούχος απεικονίζεται ως ένας άνθρωπος που στηρίζει ένα Φίδι (τον αστερισμό του Όφεως). Η παρεμβολή του σώματός του διαιρεί το φίδι σε δυο μέρη, το Serpens Caput και το Serpens Cauda, που ωστόσο θεωρούνται ενιαίος αστερισμός.

Μυθολογικα: Οφιούχος, κατά μία εκδοχή, αναπαριστά τον Λαοκόοντα. Πιθανότερο όμως, κατά την αρχαία ελληνική γραμματεία είναι να παριστά τον Ασκληπιό. Ο Ασκληπιός είχε πάρει σαν δώρο από την Αθηνά το αίμα της Γοργόνας Μέδουσας. Με αυτό ανέστησε πολλούς νεκρούς ήρωες όπως τον Ιππόλυτο, γιο του Θησέα, και το Γλαύκο, γιο του Μίνωα. 


Ακόμα, με τα βότανά του και τις επεμβάσεις του θεράπευε πολλούς αρρώστους στα Ασκληπιεία του. Οι άνθρωποι γιατρεύονταν και ο Πλούτωνας θεός του Άδη παραπονέθηκε στο Δία για τις αναδουλειές του κι ο Δίας τον πρόσταξε να σταματήσει τις πολλές θεραπείες του, αλλά ο Ασκληπιός τον παράκουσε. Προσπάθησε να θεραπεύσει ακόμα και το γίγαντα Ωρίωνα, που πέθανε κατά μια εκδοχή, από τα βέλη της θεάς. 


Τότε ο Δίας θυμωμένος κατακεραύνωσε και σκότωσε τον ανυπάκουο Ασκληπιό. Του έκανε όμως τη μεγάλη ... τιμή να τον τοποθετήσει στον ουρανό, μετά από απαίτηση του Απόλλωνα, ο οποίος εκδικήθηκε το θάνατο του γιου του, σκοτώνοντας τους Κύκλωπες που κατασκεύασαν τον κεραυνό. Έτσι σχηματίστηκε ο αστερισμός του Οφιούχου


ΑΞΙΟΣΗΜΕΙΩΤΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ: Ο αστερισμός περιλαμβάνει 174 ορατά άστρα [≤ 6,5]. Οι φωτεινότεροι αστέρες του Οφιούχου είναι μεταξύ άλλων ο α Οφιούχου, που ονομάζεται Rasalhague (Ρας Αλχάγκ) που βρίσκεται στην κεφαλή του σχήματος, και ο λ Οφιούχου, τριπλός αστέρας, στον αγκώνα του. 


Ο RS Οφιούχου ανήκει σε μια παράξενη κατηγορία που ονομάζεται επαναληπτικοί καινοφανείς, των οποίων η φωτεινότητα αυξάνεται κατά ακανόνιστα διαστήματα, κατά εκατοντάδες μάλιστα φορές εντός μόλις μερικών ημερών. Ο Αστέρας Barnard, ένας από τους πλησιέστερους αστέρες προς το Ηλιακό Σύστημα (πιο μακριά μόνο από το σύστημα των αστέρων Άλφα Κενταύρου) είναι στον Οφιούχο (βρίσκεται στ' αριστερά του β και ακριβώς πάνω από τον ν). 


Ο Οφιούχος περιλαμβάνει ορισμένα σμήνη αστέρων, όπως τα IC4665, NGC6633, M9, M10, M12, M14, M19, M62 και M107, όπως και το νεφέλωμα IC 4603-4604. Το Μεσιέ 10 (γνωστό και ως M10 και NGC 6254) είναι ένα σφαιρωτό σμήνος σε απόσταση περίπου 14.000 ετών φωτός. Είναι ένα από τα λαμπρότερα σφαιρωτά σμήνη στον πλούσιο αστερισμό του Οφιούχου. 


Έχει διάμετρο περίπου 83 έτη φωτός. Σε αυτό έχουν εντοπιστεί 3 ή 4 μεταβλητοί αστέρες. Αυτό το σμήνος ολοκληρώνει μία περιστροφή γύρω από το Γαλαξία κάθε 140 εκατομμύρια χρόνια και περνάει το επίπεδο του γαλαξιακού δίσκου κάθε 53 εκατομμύρια χρόνια. Το Μεσιέ 10 ανακαλύφθηκε από τον Σαρλ Μεσιέ [29/5/1764].

Ο ασυνήθιστος διπλός γαλαξίας NGC 6240, γνωστός και ως Starfish Galaxy, βρίσκεται επίσης στον Οφιούχο.

ΑΚΟΛΟΥΘΕΙ ΤΟ ΣΧΕΤΙΚΟ ΒΙΝΤΕΟ:

https://www.youtube.com/watch?v=WVlMaeEyMWo

Konstantinosa.oikonomou@gmail.com