από τον Κωνσταντίνο Αθ. Οικονόμου, δάσκαλο, συγγραφέα
Ο ΜΑΝΤΗΣ ΑΝΙΟΣ: Ο Άνιος ήταν ένας μάντης από τη Δήλο που θεωρείται γενάρχης ενός ιερατικού γένους του Απόλλωνα. Ήταν γιος του Απόλλωνα και της Ροιούς [κατ΄άλλους συγγραφείς της Κρέουσας].
Η Ροιώ ήταν κόρη του Στάφυλου και της Χρυσοθέμιδας. Σύμφωνα πάντα με τους αλληγορικούς ελληνικούς μύθους, όταν η Ροιώ κατέστη έγκυος από τον Απόλλωνα, ο πατέρας της Στάφυλος, που ήταν γιος
του Διονύσου, νομίζοντας ότι είχε αποπλανηθεί από κάποιον τυχαίο, εξοργίστηκε και, για να κρύψει το ντροπιαστικό γεγονός, την έκλεισε μέσα σε λάρνακα, την οποία στη συνέχεια έριξε στη θάλασσα.Τελικά η λάρνακα εκβράσθηκε από τα κύματα στην ακτή της Δήλου, ή κατ΄άλλη εκδοχή στη Νότια Εύβοια, όπου η Ροιώ γέννησε τον γιο της, τον Άνιο, τον οποίο και ανέθεσε στον βωμό του Απόλλωνα ευχόμενη στο θεό: «Εί έστιν εξ εκείνου σώζει αυτόν».
Έτσι ο Απόλλωνας πήρε υπό την προστασία του το βρέφος και αφού το ανέθρεψε με επιμέλεια, του δίδαξε τη μαντική, καθιστώντας τον ιερέα και μάντη του ιερού της Δήλου.
ΟΙ ΚΟΡΕΣ ΤΟΥ ΑΝΙΟΥ: Κάποια στιγμή, όταν πέρασαν πειρατές από το νησί, έφεραν μαζί τους την Δορίππη [ή Δωρίππη], που την είχαν απαγάγει από την Θράκη και την πούλησαν στον Άνιο αντί ενός ίππου! Αργότερα, ο Άνιος νυμφεύτηκε τη Δορίππη, από την οποία απέκτησε πολλά παιδιά.
Έτσι, με τη βοήθεια του Απόλλωνα, ο Άνιος κατέστη γενάρχης του προφητικού γένους των Κυκλάδων. Μεταξύ των παιδιών του αναφέρονται και οι τρεις Νύμφες της Δήλου: η Σπερμώ, η Οινώ και η Ελαϊς1, που ονομάστηκαν με το συλλογικό όνομα Οινοτρόποι (-ες) ή Οινοτρόφοι.
Άλλα γνωστά παιδιά του Άνιου ήταν ο Άνδρος, που κατέστη επώνυμος ήρωας της Άνδρου, ο Μύκονος, που κατέστη ομοίως επώνυμος ήρωας της Μυκόνου, κ.ά. Το επίθετο οινοτρόποι κυριολεκτικά, σημαίνει αυτές που μεταβάλλονται από νερό σε κρασί [ή μεταβάλλουν το νερό σε κρασί].
Τούτο όμως δεν ίσχυε για όλες παρά μόνον για την Οινώ. Έτσι, εξειδικεύοντας τα χαρίσματα των τριών αυτών Νυμφών, ο παππούς τους, ο Διόνυσος, τις χάρισε κάποιες ξεχωριστές μαγικές ιδιότητες: στην Οινώ να παράγεί από την γη οίνο, στην Σπερμώ καρπούς και στην Ελαϊδα λάδι.
ΟΙΝΟΤΡΟΠΕΣ ΚΑΙ ΤΡΩΙΚΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ: Μια άλλη παράδοση της αρχαιότητας θέλει τον Αγαμέμνονα με τους Αχαιούς να έχουν περάσει από την Δήλο όπου ο βασιλιάς της, γνωρίζοντας έναν χρησμό, ως μάντης που ήταν, που έλεγε πως μετά από δέκα χρόνια θα καταφέρουν να πορθήσουν την Τροία, τους ζήτησε να μείνουν εκεί για εννέα χρόνια(!) και να τους τρέφουν οι κόρες του με λάδι, καρπούς και κρασί, και να φύγουν τον δέκατο.
Οι Αχαιοί δεν δέχθηκαν, θέλησαν όμως να πάρουν μαζί τους της κόρες του Ανίου, ακόμη και με τη βία, αλλά παρενέβη τότε ο Διόνυσος μεταμορφώνοντας τις εγγονές του σε περιστέρια ή κλήματα αμπέλου, και τις έσωσε με αυτόν τον τρόπο.
Konstantinosa.oikonomou@gmail.com
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ: Τζέτζης, Σχόλια στο Λυκόφρονα, 750. Οβίδιος, Μεταμορφώσεις xiii. 640.
1. Απολλόδωρος ΙΙΙ, 10.